Fundacja na rzecz Nauki Polski istnieje od 1991 r. i jest niezależną, samofinansującą się instytucją pozarządową typu non profit, która realizuje misję wspierania nauki. Jest największym w Polsce pozabudżetowym źródłem finansowania nauki.
Statutowe cele FNP to:
- wspieranie wybitnych naukowców i zespołów badawczych,
- działanie na rzecz transferu osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej,
- wspomaganie różnych inicjatyw inwestycyjnych służących nauce w Polsce.
Fundacja realizuje je poprzez:
- przyznawanie indywidualnych nagród i stypendiów dla naukowców,
- przyznawanie subwencji na modernizację warsztatów naukowych i ochronę zbiorów naukowych,
- przyznawanie subwencji na wdrażanie osiągnięć naukowych do praktyki gospodarczej,
- inne formy wspierania ważnych przedsięwzięć służących nauce (jak np.: programy wydawnicze, konferencje).
Fundacja coraz aktywniej angażuje się także we wspieranie międzynarodowej współpracy naukowej, w działania ułatwiające wymianę myśli naukowej oraz zwiększanie samodzielności naukowej młodego pokolenia uczonych.
Zasady przyznawania wsparcia przez Fundację:
- główna dewiza: „wspierać najlepszych, aby mogli stać się jeszcze lepsi”,
- tryb konkursu – wszystkie subwencje, nagrody i stypendia przyznawane są na zasadach konkursu,
- metoda peer-review – ocena osiągnięć uczestników konkursów Fundacji przez naukowców,
- doskonałość naukowa - najważniejsze kryterium decydujące o przyznaniu wsparcia
- zasada "trudnego pieniądza" – wysoka selektywność w udzielaniu wsparcia we wszystkich programach, ścisłe procedury rozliczania przyznanych środków.
Fundacja w szczególny sposób dba także o przejrzystość i jawność swoich działań, uważając to za podstawę budowania zaufania społecznego zarówno do niej, jak i do całego sektora organizacji pozarządowych. Sprawozdania finansowe Fundacji badane są co roku przez renomowane firmy audytorskie. Obszerne sprawozdanie ze swej działalności publikuje ona co roku w Raporcie Rocznym dostępnym w biurze FNP oraz na stronie internetowej. Sprawozdania finansowe FNP przesyłane są do Krajowego Rejestru Sądowego oraz właściwych ministerstw.
Fundacja nie przyznaje subwencji na:
- realizację zadań statutowych i uzupełnianie budżetu placówek naukowych;
- dofinansowanie studiów wyższych, studiów doktoranckich i studiów podyplomowych;
- organizowanie seminariów, konferencji, szkół letnich i studenckich wypraw naukowych;
- dofinansowanie udziału w kursach i wyjazdach szkoleniowych;
- publikowanie wyników badań, materiałów konferencyjnych i dofinansowanie czasopism (z wyjątkiem publikacji w systemie Open Access, których finansowanie dostępne jest w ramach niektórych programów);
- uzupełnianie zasobów bibliotecznych i muzealnych;
- działalność o charakterze popularyzatorskim i popularnonaukowym;
- zakupy wyposażenia o charakterze typowo dydaktycznym.